Czyste powietrze – 5 sposobów, jak możesz o nie zadbać!

14listopada obchodziliśmy Światowy Dzień Czystego Powietrza. Niestety w Polsce o nie coraz trudniej i nie bez powodu jesteśmy na czele niechlubnych statystyk Unii Europejskiej. Przed nami także kolejny sezon grzewczy – pora zatem przyjrzeć się temu, co wkładamy do pieców. Ale czy to wystarczy?

Ocieplaj budynki

Największym wrogiem czystego powietrza jest smog, a kluczem do rozwiązania tego problemu w Polsce jest termomodernizacja budynków jednorodzinnych*. To właśnie nasze nieocieplone domy i wydobywające się z ich kominów spaliny odpowiadają za niską emisję, powodującą główne zanieczyszczenia powietrza. Mamy ich w Polsce aż 5,5 mln, a według ekspertów kompleksowego ocieplenia wymaga aż 3,6 mln! Większość do z nich to budynki wzniesione przed ’89 rokiem. Technologia, w której zostały zbudowane sprawia, że mają niską efektywność energetyczną, co oznacza, że potrzebują dużej ilości paliwa, by utrzymać komfortową temperaturę w pomieszczeniach. To właśnie emisja tych paliw w największym procencie odpowiada za powstawanie smogu. Nawet, jeżeli zamiast węglem palimy ekogroszkiem czy gazem, a nie mamy odpowiednio ocieplonych ścian, ilość energii potrzebnej do ogrzania domu jest wciąż bardzo duża. Jeżeli zaizolujemy ściany i poddasze domu, będziemy emitować do atmosfery zdecydowanie mniej zanieczyszczeń, a dodatkowo zaoszczędzimy nawet 5 tysięcy złotych w skali roku na ogrzewaniu. Na szczęście teraz zdecydowanie łatwiej jest zadbać o ocieplenie domu. Dzięki programowi „Czyste Powietrze” każdy może otrzymać dofinansowanie na przeprowadzenie kompleksowego docieplenia budynku, wymiany stolarki okiennej i kotła na piec nowej generacji. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronach Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Ociepliłeś dom? Teraz wymień piec

Do 2014 roku w Polsce nie obowiązywały jeszcze żadne normy dotyczące jakości pieców. Na szczęście od tego czasu wiele się zmieniło: od lipca 2018 roku na rynku można kupić jedynie kocioł klasy piątej, a do 2026 roku każdy właściciel domu ma obowiązek dokonać jego wymiany. Najlepiej zrobić to jednak jak najszybciej. Dzięki temu można znacząco wpłynąć na zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza w swojej okolicy.
Jeżeli wraz z wymianą pieca planujemy ocieplić budynek, to musimy pamiętać, by ocieplenie było pierwszą z prac termomodernizacyjnych – zawsze najpierw powinno się ocieplić dom, a dopiero potem wymienić piec. To pozwoli odpowiednio dobrać moc grzewczą kotła. Kompleksowa termomodernizacja, czyli najpierw ocieplenie, a potem wymiana kotła, to obniżenie kosztów ogrzewania nawet o 5 tys. zł i aż o 96% mniej smogu.

Posadź drzewa w okolicy

Drzewa to nasze zbawienne filtry. Są nie tylko niezwykle skuteczne w oczyszczaniu powietrza z toksycznych gazów i pyłów, w tym także smogu, ale również uczestniczą w redukcji gazów cieplarnianych. Średniej wielkości drzewo pochłania aż 1 tonę dwutlenku węgla na 1m3 i produkuje przy tym 727 kg tlenu! Liście drzew wchłaniają powietrze wraz z unoszącymi się pyłami i związkami chemicznymi. Warto więc w przydomowym ogródku posadzić kilka drzew i krzewów – z pewnością poprawią jakość powietrza w okolicy. Zrób to razem z sąsiadami – w końcu powietrze to dobro wspólne, a kolektywna praca to świetny sposób na sąsiedzką integrację, a przy okazji troska o zdrowie i powietrze, którym oddychamy.

Ogranicz produkcję odpadów

Prawie połowa Polaków już wie, że za zły stan środowiska odpowiada za duża ilość odpadów*. Wiemy też, że wciąż nie umiemy ich poprawnie segregować, dlatego większość zamiast być poddana recyklingowi, ląduje na wysypiskach śmieci bądź w spalarniach i zatruwa powietrze, którym oddychamy.
Co możemy zrobić? Jednym z najefektywniejszych i zarazem najprostszych rozwiązań tego problemu jest ograniczenie produkcji śmieci w gospodarstwie domowym. Do tego zachęca także coraz popularniejszy na świecie ruch „zero waste”/„less waste”.

Ale od czego zacząć? Najlepiej od ograniczenia zużycia tworzyw sztucznych, które stanowią aż 80% wszystkich śmieci pływających w oceanach i są największym zagrożeniem. W pierwszej kolejności ogranicz lub całkowicie wyeliminuj zwykłe reklamówki. Produkowana jest w kilka sekund, korzystamy z niej średnio ok. 30 minut, a rozkłada się ona ok. 400 lat! Na zakupy chodź więc z własnymi siatkami i torbami (ich oferta jest coraz bogatsza i łatwiej dostępna), a zamiast plastikowych butelek wybieraj szklane. Dotyczy to zwłaszcza wody mineralnej – możesz ją z powodzeniem zastąpić wodą z kranu. Poza tym staraj się wykorzystywać jak najwięcej przedmiotów wielorazowego użytku. Zrezygnuj z jednorazowych ścierek, kubków, sztućców czy słomek oraz plastikowych patyczków do uszu. Choć Unia Europejska zakazuje już ich produkcji i sprzedaży, wciąż jeszcze są w wielu miejscach dostępne.

Pamiętajmy, że mamy indywidualny wpływ na redukcję emisji zanieczyszczeń – najważniejsze jest ocieplanie naszych domów dobrym materiałem izolacyjnym. To nie tylko spore oszczędności w portfelu, ale i gwarancja zdrowia nie tylko dla nas, ale i przyszłych pokoleń.

*Jak podaje raport „Szóste Paliwo. Termomodernizacja budynków jednorodzinnych kluczem do rozwiązania problemu smogu w Polsce. Korzyści dla właścicieli budynków oraz dla gmin i kraju.”
*Według jednego z ostatnich badań przeprowadzanych przez Ministerstwo Środowiska – aż 45%.